De onderwijscampus KCST-Technicum te Sint-Truiden maakt onderdeel uit van het project ‘Scholen van morgen’, een grootschalig programma van de Vlaamse Gemeenschap met als doel 182 scholen in Vlaanderen te vernieuwen. Het KCST_Technicum wil een praktijkvoorbeeld zijn van een groene duurzame school te midden van een stedelijke omgeving.
Het scholencomplex bestaat uit 4 verschillende bouwdelen, die apart van elkaar gebruikt kunnen worden. Door de sporthal, de parkeergarage en de refter samen als apart gebouw op te trekken, kunnen deze ook buiten de schooluren gebruikt worden.
Flexibiliteit
Het gebouw kan de onderwijsvernieuwing voor de komende 30 jaar goed verwerken door middel van zeer flexibele indelingsmogelijkheden. Ruimten kunnen zonder constructieve ingrepen (in de stabiliteitsvoorzieningen) gemakkelijk gewijzigd worden, zowel wat afmetingen als functies betreft. De onderwijsvisie kan stapsgewijs worden aangepast aan de eisen van de tijd. Klaslokalen kunnen makkelijk worden samengevoegd en aangepast aan open leergebieden of juist worden verkleind tot kleine studieplekken.
Stabiliteit
Constructief ontwerpen is een integraal proces van afwegen van keuzes. De afweging wordt mogelijk gemaakt door aspecten inzichtelijk te maken. Bij een duurzame keuze speelt een rol welke wegingsfactoren aan onderstaande aspecten wordt toegekend:
Ondergrond en fundering
Na onderzoek bleek een fundering op staal de beste optie. Hierbij werd voor verschillende aanzetdieptes gekozen. Zo zitten de zwaar belaste schoolgebouwen dieper dan de relatief lichte sporthalconstructie. Door met de aanzetdiepte te variëren worden eventuele zettingsverschillen tot een minimum beperkt.
De bouwkosten worden in grote mate beheerst door uit te gaan van een logische constructie en op zoek te gaan naar voldoende repetitie in constructiewijzen en afmetingen om prefabricatie mogelijk te maken. Behalve de funderingen en ondergrondse constructies, die opgevat zijn als ter plaatse te storten constructies, is er zoveel mogelijk gewerkt met (semi-)geprefabriceerde elementen uit beton en staal. (Semi-)prefabricatie heeft als voordeel dat elementen in goede omstandigheden gemaakt worden zodat ze op de werf enkel nog maar gemonteerd moeten worden en/of van een druklaag worden voorzien. Deze manier van bouwen verkort de bouwtijd aanzienlijk en verlaagt de bouwkosten.
De hoofddraagconstructie van de schoolgebouwen is opgevat als een skelet opgebouwd uit betonnen kolommen en geïntegreerde liggers en veelal voorgespannen welfsels. De geïntegreerde liggers dragen in hoge mate bij aan de flexibiliteit door ontwerpvrijheid te creëren voor een geoptimaliseerd installatieontwerp. Verder is daar waar meer vrije hoogte gewenst is voor o.a. de passage van luchtkanalen technieken, daglichttoetreding, een stalen ligger voorzien om de vrije hoogte onder de balk te vermeerderen.
Technieken
Ventilatie
De ventilatiedebieten worden zo bepaald dat er steeds een hoge binnenluchtkwaliteit wordt gehaald. Door toepassing van CO2-metingen kunnen in niet of beperkt bezette ruimtes de ventilatiedebieten beperkt worden om de ventilatieverbruiken te minimaliseren.
Het totale ventilatiedebiet is opgedeeld in verschillende gebruiksgroepen. Zo kan bij naschoolse activiteiten waarbij enkel de sportzones gebruikt worden de overige ventilatie uitgeschakeld worden. Door het toepassen van warmterecuperatie, natuurlijke ventilatie, CO2-detectie en zonering wordt het gebruik van mechanische ventilatie beperkt waardoor de energiekost verlaagt.
Verwarming en koeling
Er is lage temperatuurverwarming voorzien voor het volledige gebouw. Op basis van de gebruikersbehoefte is het gebouw opgesplitst in verschillende verwarmingszones. Deze kunnen afzonderlijk aangestuurd worden op verschillende tijdstippen om de verbruiken te doen dalen. Alle verblijfslokalen worden voorzien van naverwarmingsbatterijen op de ventilatielucht en zijn daardoor individueel regelbaar. Op die manier wordt de flexibiliteit van het gebouw behouden en een optimaal klimaat behaald. Door een modulaire opbouw van de geleverde vermogens bij de warmteproductie en -verdeling worden hoge rendementen gehaald in de warmte opwekkingsinstallatie.
Elektriciteit
Het hele gebouw wordt verlicht door energiezuinige LED-verlichtingsarmaturen. Het energieverbruik van de verlichting wordt verder beperkt door daglichtsturing en aan-/ afwezigheidsdetectie. Er is ook aandacht geschonken aan het installeren van energiezuinige verbruikersapparaten. Ontwerp van de speciale elektrische installaties zoals datacommunicatie, branddetectie, ASTRID, etc. werden voorzien. Een oordeelkundige verdeling van de verdeelborden voor sterkstroom (normaal- en nood) en data staat garant voor een gebruiksvriendelijk installatie.
Naast het energetisch gunstig ontwerp waarin passieve koeltechnieken worden toegepast door de genaakbaarheid van de massa van gebouwconstructie in combinatie met nachtkoeling, is bewust gekozen voor een investering in een topkoeling, rechtstreeks geïntegreerd in de luchtgroepen. Ondanks de beperkte meerkost en de hogere onderhoudskost is een topkoeling noodzakelijk om in praktijk van de school een leefbaar geheel te maken. De keuze voor een luchtsysteem voor de koeling in plaats van een watersysteem is bepaald door de budgettaire parameters die in het kader van het schoolproject gehanteerd werden en door het dynamische aspect in een schooltoepassing.
Sanitair
Er werden verschillende waterbesparende maatregelen genomen. Het regenwater wordt verzameld in een buffertank en er is een regenwater recuperatiesysteem voorzien voor het spoelen van toiletten en het bevloeiing van de buitenterreinen. Er zijn waterbesparende toestellen en kraanwerk geïnstalleerd. Daarnaast is een lekdetectie geïnstalleerd op centrale toevoer. Voor het sanitair warm water worden de leidingtracés zo kort mogelijk gehouden om energieverliezen te minimaliseren.
Gevel in relatie tot oriëntatie en technieken
Door de gevel te optimaliseren ten opzichte van de zon wordt teveel opwarming van het gebouw voorkomen zonder de noodzaak aan extra zonwering. Het taakstellende glaspercentages aan de zuid, oost en westzijde is 30-35% om een optimale verhouding te realiseren tussen daglicht en opwarming. Bovendien zijn aan de zuidzijde de horizontale prefab betonnenprofielen dieper dan de oost, west en zuidgevel. Op deze wijze gaan ze in de zomer bij een hoogstaande zon fungeren als een vaste zonwering. In de winter wordt geprofiteerd van de warmte van de zon. De verlengde profielen kunnen tevens gebruikt worden voor de plaatsing van pv-panelen, tevens wordt het licht dieper in de klaslokalen gereflecteerd.
Project
KCST Technicum Hasp-O Centrum Sint-Truiden
Opdrachtgever
Scholen van Morgen
Architect
Architecten aan de Maas
Locatie
Sint-Truiden
Project omvang
18.000 m²
Doorlooptijd
2018 - 2024
